Σάββατο 8 Μαΐου 2010

Nocebo . Η δύναμη της ψύχης.

Nocebo. Η δύναμη της ψύχης.

Όσα συμβαίνουν μέσα μας μέχρι πρόσφατα δεν είχαμε πολλές πληροφορίες. Με κόλπα διάφορα και με μεγάλη σκέψη, αρχίσαμε να κάνουμε στροφή στον εαυτό μας. Είν' άραγε εφικτό ο νους μας να σκεφτεί, ο ίδιος τον εαυτό του; Πολύς κόσμος μετατρέπει αυτόματα στο μυαλό του, το οποιοδήποτε άγνωστο, ανεξήγητο φαινόμενο, σε μεταφυσικό ή υπερφυσικό, στολίζοντάς το με μαγικές ιδιότητες. Όμως μια τέτοια νοοτροπία χαρακτηρίζει μόνο τις νηπιακές φάσεις της ανθρωπότητας. Το εύκολο μυστήριο παράγει ρομαντισμό, και δέος,στους ανθρώπους πλην όμως μας οδηγεί κατευθείαν στο βάλτο της αποβλάκωσης.
Τον Σεπτέμβριο του 2003, χιλιάδες άνδρες στο Σουδάν πήγαν στα νοσοκομεία του Χαρτούμ με την πεποίθηση ότι μια φοβερή ασθένεια έκανε τα πέη τους να συρρικνώνονται. Το υποτιθέμενο κακό, πήρε τέτοιες διαστάσεις, που ανάγκασε την αστυνομία να δράσει μαζί με το υπουργείο υγείας. Αυτό το περίεργο φαινόμενο, είναι γνωστό ως Koro,και είναι κοινό σε πολλά άλλα μέρη της Αφρικής και ιδιαίτερα ισχυρό στην Κίνα, όπου χιλιάδες άνθρωποι έρχονται κάθε χρόνο στο γιατρό με την πεποίθηση ότι μια σπάνια ασθένεια απειλεί να αφανίσει......τα πέη τους. Οι Ανθρωπολόγοι έχουν βαφτίσει τις "φανταστικές" επιδημίες ως πολιτιστικά σύνδρομα, ένας όρος που περιλαμβάνει αυτές τις ασθένειες που εμφανίζονται σε ορισμένες εθνοτικές ομάδες που όντως έχουν περισσότερα συμπτώματα ή μη εμφανή αιτία, εκτός από τη δική τους πεποιθήση όσων τα έχουν. Στην ίδια περίπτωση εντάσσεται και το περίφημο «κακό μάτι» που έλεγαν γιαγιάδες μας. Ο κοινός παρονομαστής όλων αυτών των «κακών» είναι γνωστό ως αποτέλεσμα Nocebo. Nocebo σημαίνει [θα (σε) βλάψω] που στην κυριολεξία αποτελεί το κατοπτρικό είδωλο της λέξης placebo [θα (σε) ευχαριστήσω]. Η λέξη παράγεται από το λατινικό ρήμα Nocere που σημαίνει προξενώ ζημιά. Ενας ασθενής επιδεινώνει από μόνος την κατάσταση της υγείας του, απο το γεγονός και μόνον ότι γνωρίζει πως είναι άρρωστος ή διότι είναι πεπεισμένος ότι αυτή πρόκειται να του τερματίσει τη ζωή του. Η πλέον γνωστή και τεκμηριωμένη περίπτωση ασθενούς ηταν του Sam Shoeman, ο οποίος στη δεκαετία του '70, διαγνώστηκε με καρκίνο του ήπατος και πέθανε μέσα σε λίγες εβδομάδες. Η αυτοψία έδειξε άλλα πράγματα : ο όγκος ήταν πολύ μικρός και δεν είχε εξαπλωθεί. Η αιτία θανάτου ΔΕΝ ήταν ο καρκίνος. Ετσι τον Shoeman δεν τον σκότωσε ο καρκίνος, αλλά το ότι γνώριζε οτι είχε καρκίνο. Η ψυχολόγος Giuliana Mazzoni απο το University of Hull στο Ηνωμένο Βασίλειο, έκανε ένα πείραμα με τους μαθητές της. Τους ζήτησε να εισπνεύσουν ένα δείγμα αέρα κανονικό και τους είπε ότι ενδέχεται να περιέχει μια τοξίνη που προκαλεί πονοκεφάλους και ναυτία. Μετά από λίγα λεπτά, πολλοί είχαν τα συμπτώματα μιας ασθένειας ανύπαρκτης, που σε μερικούς εμφανίστηκε πολλαπλασιαζόμενη στα συμπτώματα και στην ένταση. Τέλος σε μια συνάντηση που ειχα με την νευρομυϊκό Αφροδίτη Κωνσταντινίδου, μου ανέφερε άλλη μια περίπτωση Nocebo σε ασθενή με νόσο κινητικού νευρώνα, στην Αμερική. Ενας ασθενής με Als κάποια στιγμή κατέληξε. Ειχε δώριση το σώμα του ομως σε κάποιο ερευνητικό κέντρο σαν φόρο τιμής για την εξεύρεση της αιτίας της ασθενειας. Αφου πραγματοποιήθηκαν ολες οι εξετάσεις διαπιστώθηκε οτι ΔΕΝ πέθανε απο Als, ούτε η βλάβη ήταν τέτοια ώστε να δικαιολογεί κάποια επιπλοκή. Πέθανε γιατί επέβαλε στον εαυτό του να πεθάνει.
Υπάρχουν πολλά ακόμα να μάθουμε για τις επιπτώσεις από τις ψευδείς πεποιθήσεις ή ιδέες σχετικά με την υγεία, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι μπορούμε να πείσουμε τους εαυτούς μας για σχεδόν οτιδήποτε. Ένα πρόσφατο παράδειγμα αφορά κατοίκους της Νότιας Αφρικής στην πόλη Craigavon, οι οποίοι ζητούσαν για 2 εβδομάδες την απόσυρση ενός πύργου τηλεφωνιας στην οποία αποδίδουν όλα τα είδη διαταραχών της υγείας τους , από πονοκεφάλους μέχρι και προβλήματα στον ύπνο. Η εταιρεία απλώς τους κοινοποίησε ότι ο πύργος έχει μεταφερθεί από τον Οκτώβριο.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου